Recesja dziąseł a leczenie ortodontyczne – analiza ryzyka

Recesja dziąseł to w dużym uproszczeniu obniżenie linii dziąseł. W momencie gdy pacjent zmagający się z tym problemem decyduje się na leczenie ortodontyczne Poznań, pojawiają się kluczowe pytania. Czy przesuwanie zębów w takiej sytuacji nie zwiększy ryzyka pogłębienia recesji i dalszego osłabienia struktur podtrzymujących? Współczesna ortodoncja coraz częściej musi mierzyć się z takimi przypadkami. To wymaga precyzyjnej diagnostyki i interdyscyplinarnego podejścia, które uwzględni zdrowie przyzębia na równi z estetyką i funkcją zgryzu.

Przeczytaj również: Rewolucja uśmiechu: odkryj najnowocześniejsze innowacje w protezach dentystycznych

Czym jest recesja dziąseł i dlaczego stanowi wyzwanie w ortodoncji?

Recesja dziąseł to proces, w którym dochodzi do stopniowego cofania się tkanki dziąsłowej. Przez to cofanie odsłania się korzeń zęba, który jest narażony na nadwrażliwość, próchnicę oraz uszkodzenia mechaniczne. Może dojść do tego stanu z wielu czynników:

• nadmierne siły podczas szczotkowania,
• parafunkcje zgryzowe,
• nieprawidłowa higiena jamy ustnej,
• wady ortodontyczne,
• bruksizm,
• choroby przyzębia.

W niektórych przypadkach recesja jest konsekwencją cienkiego fenotypu dziąsłowego, który predysponuje pacjenta do szybszego zaniku tkanek pod wpływem nawet niewielkich czynników drażniących.

W kontekście leczenia ortodontycznego recesja dziąseł budzi obawy ze względu na możliwe konsekwencje biomechaniczne. Przesuwanie zębów w miejscach, gdzie dziąsła są już osłabione, może przyczynić się do ich dalszej retrakcji. Prowadząc do odsłonięcia większej powierzchni korzenia i zwiększenia ryzyka utraty stabilności zębów. Dodatkowo, u pacjentów z istniejącymi problemami przyzębia siły ortodontyczne mogą wywołać niekorzystne zmiany w strukturach podtrzymujących ząb. Pogłębiając już istniejące problemy.

Diagnostyka i ocena ryzyka przed rozpoczęciem leczenia

Przed podjęciem decyzji o leczeniu ortodontycznym u pacjenta z recesją dziąseł konieczna jest dokładna diagnostyka, obejmująca ocenę stanu przyzębia, grubości i jakości tkanki dziąsłowej, a także analizę zdjęć rentgenowskich oraz tomografii CBCT. Istotne jest określenie fenotypu dziąsła – cienka tkanka dziąsłowa jest znacznie bardziej podatna na dalszą recesję niż tkanka gruba i odporna na urazy.

Ważnym aspektem oceny jest także stabilność kostna wokół korzeni zębów. Utrata kości wyrostka zębodołowego, szczególnie w odcinku przednim, może zwiększać ryzyko dalszego cofania się dziąseł w wyniku ortodontycznego przesunięcia zębów. W takich przypadkach ortodonta powinien rozważyć alternatywne plany leczenia, które minimalizują niepożądane efekty i ograniczają ruchy zębów do bezpiecznego zakresu.

Jak przesuwanie zębów wpływa na recesję dziąseł?

Przesunięcie zębów w kierunku wargowym, zwłaszcza w przypadkach, gdzie kość wyrostka jest już cienka, często wiąże się ze zwiększonym ryzykiem recesji. Zmiana położenia korzeni poza granice kości wyrostka może prowadzić do dalszej utraty przyczepu dziąsłowego, a nawet destabilizacji zębów. Dlatego leczenie ortodontyczne w takich przypadkach powinno być prowadzone ze szczególną ostrożnością.

Innym czynnikiem ryzyka jest nacisk sił ortodontycznych na już osłabione tkanki. Nadmierna siła może prowadzić do zaniku kości i dalszego odsłonięcia korzeni zębów. Stosowanie delikatnych sił oraz stopniowe przemieszczanie zębów może pomóc w ograniczeniu tego problemu. W niektórych przypadkach niezbędne jest zastosowanie dodatkowych technik wspomagających, takich jak sterowana regeneracja tkanek czy przeszczepy dziąsłowe, które mają na celu zwiększenie grubości tkanek i zabezpieczenie przyzębia przed dalszym zanikiem.

Podsumowanie

Leczenie ortodontyczne u pacjentów z recesją dziąseł jest procesem wymagającym szczególnej uwagi i indywidualnego podejścia. Odpowiednia diagnostyka, analiza ryzyka oraz zastosowanie nowoczesnych technik pozwalających na kontrolowane przesuwanie zębów mogą znacząco zmniejszyć ryzyko pogłębienia problemu. Ostatecznym celem jest poprawa estetyki uśmiechu oraz zachowanie zdrowia i funkcji zębów.